فناوری نانو چگونه می تواند بسته بندی مواد غذایی را تغییر دهد؟

سوالی که برای خیلی‌ها پیش می‌آید این است که «آیا نانومواد ایمن هستند؟» ممکن است از شنیدن اینکه نانوتکنولوژی و نانومواد برای کاربردهای بسته‌بندی مواد غذایی در نظر گرفته می‌شوند، متعجب شوید.

بدیهی است، درهر منطقه جدید و منطقه ای که مصرف کنندگان در آن درگیر هستند وهمچنین مناطقی که از مواد غذایی استفاده می شود، همیشه نگرانی هایی وجود دارد، اما کمیسیون اروپا بر روی ایمنی نانومواد در برنامه های بسته بندی مواد غذایی از طریق پروژه های با بودجه دولت کار کرده است.

به طورمثال:همکاری با سازمان های متخصص مانند SAFENANO.

مواد در ابعاد نانو شامل پلیمرها، بیوپلیمرها و سایر نانوکامپوزیت ها را می توان در بسته بندی مواد غذایی گنجاند تا استحکام، دوام، سد گاز، مقاومت در برابر رطوبت و تجزیه پذیری بسته بندی را افزایش دهد. با این حال، با توجه به اینکه هزینه بسته بندی مواد غذایی اصولا پایین است، هرگونه پیشرفت در این خواص نباید افزایش زیادی درهزینه داشته باشد.

با این حال، به غیر از مزایای بنیانی، بسیاری از زمینه‌های دیگر نیز وجود دارد که نانوتکنولوژی و بسته‌بندی مواد غذایی در آنها تلاقی می‌کنند.

اینها در بسته بندی فعال و بسته بندی هوشمند هستند.

برای بسته‌بندی فعال، می‌توان از نانومواد مانند نانو نقره، نانومس، نانوتیتانیوم و نانولوله‌های کربنی برای ایجاد یک سد ضد میکروبی و خاصیت مهار اکسیژن و اشعه ماوراء بنفش استفاده کرد که امیدوارکننده‌ترین بخش آن در استفاده از ذرات مبتنی بر نانو نقره است.

در حوزه بسته بندی هوشمند، از نانومواد در ظرفیت سنجش استفاده می شود تا مشخص شود آیا تغییری در فعالیت میکروبی یا انتشار گازهای درون غذا وجود داشته است که می تواند باعث فاسد شدن آن شود.

علاوه بر این، نانومواد نیز به عنوان یک ماده ردیابی در بسته بندی مواد غذایی برای جلوگیری از جعل آزمایش می شوند.

آیا میتوان ازنانوالماس استفاده کرد؟

 این یک حوزه جالب است که علاقه علمی و تحقیقات زیادی در مورد آن وجود دارد، اما استفاده آن در دنیای واقعی ارزشمند نیست ، مگر اینکه بتوان قیمت و هزینه جاری آن را به حدود 50/1کاهش داد.

یکی مشکلات صنایع غذایی این است که آنها دوست ندارند برای بسته بندی در بهترین کیفیت ممکن هزینه کنند، بنابراین وقتی بسته بندی جدیدی ارائه می شود که قیمت آن 50 برابر سینی های پلاستیکی معمولی است که در حال حاضر استفاده می کنند تمایلی به انجام این کار ندارند و برایشان مهم نیست که بسته بندی چقدر بهتر است.

نقل قول از نویسنده مقاله: اخیراً زمانی که در یک کنفرانس نانوپزشکی در منچستر شرکت کردم، از کاربرد آنها مطلع شدم.

تاکنون، با وجود اینکه بسته‌بندی مواد غذایی به خودی خود زیر این پرچم قرار نمی‌گیرد، من از این واقعیت که صحبت‌های متعددی در مورد استفاده خاص از نانوالماس در بسته‌بندی مواد غذایی وجود داشت، بسیار شگفت‌زده شدم بنابراین، به وضوح آن را بررسی کردم.

ادعاهایی وجود دارد مبنی بر اینکه نانو الماس در بسته بندی مواد غذایی می تواند باعث افزایش خاصیت oxygen-barrier (سد اکسیژن)و ضد میکروبی برای بسته بندی شود، و در حالی که ممکن است دلیل بیشتری برای استفاده از آنها در بسته بندی های دارویی وجود داشته باشد (اگرچه هنوز بعید است)، برای بسته بندی مواد غذایی، این امر باعث می شود که در حال حاضر یا در آینده نزدیک اتفاق نیفتد و عمدتا به دلیل قیمتی است که تولید کنندگان باید برای بسته بندی خود هزینه کنند.

مسائل نظارتی

به طور کلی، تولیدکنندگان مواد غذایی موظفند مراقب باشند که محصولات غذایی آنها از رشد بیش از حد میکروب آسیبی به مصرف کننده وارد نکند.

در حالی که نانومواد می توانند راهی برای جلوگیری از این امر ارائه دهند، آنها نیز باید آزمایش شوند تا اطمینان حاصل شود که سطوح سمی نانوذرات از بسته بندی به مواد غذایی انتقال پیدا نمی کنند.

در حالی که هر نانو ماده به صورت جداگانه ارزیابی می شود، اجماع عمومی بر این است که برای یک لیتر مکعب بسته بندی حاوی 1 کیلوگرم غذا، حد بالای انتقال 60 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم غذا است.

عوامل زیادی وجود دارد ازجمله: نوع نانومواد مورد استفاده و ماده غذایی که مطالعات نشان می‌دهند که مواد غذایی اسیدی و حرارت دادن درمایکروویو (بیشتر از حرارت دادن در اجاق گاز) باعث انتقال نانومواد به مواد غذایی می‌شود.

در حال حاضر مطالعات بیشتری در این زمینه در حال انجام است، زیرا برخی از نانوذرات فلزی مقادیر انتقال را بالاتر از حد آستانه مجاز نشان می‌دهند، در حالی که برخی دیگر کمتر از حد مجاز هستند، بنابراین قبل از اینکه نانومواد به طور گسترده در بسته‌بندی مواد غذایی مورد استفاده قرار گیرند، نیاز به آلودگی واضح‌تر و نتایج انتقال نانوذرات وجود دارد.

بیشتر بدانید: استفاده از نانوذرات نقره در مبارزه با باکتری ها

تاریخ:1403/6/6

مهسا نعمتی