دستگاه نانوفناوری میتواند خطر عوارض جدی در دوران بارداری را تشخیص دهد
محققان دانشگاه UCLA و Cedars-Sinai روش جدیدی برای تشخیص یک بیماری بالقوه تهدیدکننده زندگی که میتواند در دوران بارداری رخ دهد، ابداع کردهاند.
این بیماری، اختلال طیف جفت اکرتا، زمانی رخ میدهد که جفت بیش از حد در دیواره رحم رشد میکند و پس از زایمان از رحم جدا نمیشود. این بیماری میتواند منجر به از دست دادن خون قابل توجه در دوران بارداری و زایمان شود که نیاز به تزریق خون و مراقبتهای ویژه را ایجاد میکند و میتواند منجر به بیماری و عفونت جدی شود و حتی میتواند برای مادر کشنده باشد. این بیماری در کمتر از 0.5 درصد از بارداریها رخ میدهد.
در حال حاضر، اختلال طیف جفت اکرتا با سونوگرافی همراه با ارزیابی سابقه بارداری مادر تشخیص داده میشود. به عنوان مثال، سابقه سزارین قبلی و سابقه جفت سرراهی، وضعیتی که در آن جفت کانال زایمان را میپوشاند، میتواند نشان دهنده افزایش خطر باشد.
اما این عوامل به تنهایی معمولاً به اندازه کافی قابل اعتماد نیستند تا مواردی غیر از موارد بسیار شدید را تشخیص دهند.
این آزمایش خون جدید میتواند در اوایل سه ماهه اول بارداری انجام شود که امکان ارجاع زودهنگام به پزشکان متخصص در بارداریهای پرخطر را فراهم میکند.
در آزمایشهایی با بیش از ۱۰۰ زن، آزمایش خون در تأیید وجود جفت اکرتا ۷۹٪ و در رد آن با نتیجه منفی ۹۳٪ دقت داشت.
دکتر یلدا افشار، استادیار زنان و زایمان در دانشکده پزشکی دیوید گفن در UCLA و نویسنده اول مشترک این مطالعه، گفت: «تشخیص زودهنگام و دقیق این مشکل مامایی بسیار پرخطر میتواند نتایج را برای مادر و نوزاد تا حد زیادی بهبود بخشد.
با توجه به غیرقابل اعتماد بودن روشهای غربالگری فعلی برای جفت اکرتا، ما نیاز مبرمی به ایجاد یک غربالگری آسان برای اجرا مشاهده کردیم که بتواند در اوایل بارداری در تمام مراکز مراقبتهای بهداشتی صرف نظر از منابع موجود برای بیماران انجام شود.»
این رویکرد جدید از فناوریای به نام تراشه نانوولکرو استفاده میکند که طی ۱۵ سال گذشته توسط دکتر یاژن ژو و هسیان رونگ تسنگ، اساتید داروسازی مولکولی و پزشکی دانشگاه UCLA، توسعه یافته است.
این تراشه که در ابتدا برای تشخیص سلولهای تومور در افراد مبتلا به سرطان ساخته شده بود، دستگاهی به اندازه تمبر پستی با نانوسیمهایی است که ۱۰۰۰ برابر نازکتر از موی انسان هستند و با آنتیبادیهایی پوشیده شدهاند که میتوانند سلولهای خاص را تشخیص دهند.
برای مطالعه جدید، محققان تراشه را طوری تنظیم کردند که بتواند سلولهای جفت را در خون مادر که با اختلال طیف جفت اکرتا مرتبط هستند، تشخیص دهد.
این سلولها که تروفوبلاست نامیده میشوند، در چند روز اول بارداری ظاهر میشوند. هنگامی که یک نمونه خون با استفاده از تراشه آزمایش میشود، تروفوبلاستها به تراشه میچسبند و میتوان آنها را زیر میکروسکوپ تشخیص داد.
تعداد غیرطبیعی بالای تروفوبلاستها یا یک خوشه تروفوبلاست در خون نشان دهنده خطر بالای اختلال جفت اکرتا است.
ژو، یکی از نویسندگان ارشد این مطالعه، گفت: «دیدن یک خوشه تروفوبلاست برای اولین بار مانند دیدن مرواریدهای درخشان بود. وقتی سلولها را در میکروسکوپ دیدیم، احساس کردیم که در دوران بارداری در حال رشد، دید مستقیمی به جفت داریم.»
دکتر مارگارتا پیزارسکا، استاد زنان و زایمان در Cedars-Sinai، گفت که رویکرد چند رشتهای تیم تحقیقاتی، کلید موفقیت این مطالعه بوده است.
پیزارسکا، یکی از نویسندگان ارشد این مطالعه، گفت: «اثربخشی این آزمایش و قدرت کار ما از گرد هم آوردن متخصصانی از رشتههای مختلف، از جمله زنان و زایمان، فناوری نانو، آسیبشناسی، مهندسی، شیمی، میکروفلوئیدیک و آمار زیستی ناشی میشود. تنوع در تیم ما به ما این امکان را داد تا یک راهحل نوآورانه برای بهبود پیامدهای مادری و نوزادی ایجاد کنیم.»
محققان در حال بررسی راههایی برای اصلاح این آزمایش برای بهبود دقت و قابلیت اطمینان آن هستند.
تاریخ:1404/8/6
مهسا نعمتی